Satılık Arsa Nereden Bulunur?
Yatırım yapmak için her zaman en tercih edilen yollardan biri arsa almak olmuştur. En gözde yatırım araçlarından biri olan arsa, son dönemlerde her kesimden yatırımcının da bir numaralı tercihi oldu. Günümüzde gayrimenkulün iyi bir yatırım aracı olarak görülmesi ve konut fiyatlarının artması, pek çok kişiyi arsa almaya yönlendirmiştir.
Doğru lokasyonda ve doğru zamanda gayrimenkule yapılan bir yatırım uzun vadede büyük bir getiri sağlayabilir. Arsa, bu yatırımlar arasında en yüksek kazancı sağlayan bir yatırımdır. Ancak arsa satın alma aşamasında detaylı bir araştırma gerektirir. Bunun için, yeni yerleşim yerleri, güzergah yakınlarına yapılması planlanan alışveriş merkezi, hastane, okul gibi yapıların takip edilmesi, satın almayı planladığınız arsanın değerini ilerleyen yıllarda daha da arttırır.
Bu nedenle arsa yatırımı yapmanın kritik bazı belirleyici noktaları vardır. Yazımızın devamında arsa yatırımı yapmak istiyorsanız nerede ve hangi noktalara dikkat etmeniz gerektiği hakkında bilgiler vereceğiz.
Satılık Arsanın Yeri Doğru mu?
Arsa almak için harekete geçtiniz. Size gösterilen arsayı aldığınıza emin misiniz? Emin olmanız için yapabilecekleriniz, pafta ve parsel bilgilerini incelemektir. Arsanın ilgili olduğu tapu müdürlüğünden bilgi alabilirsiniz. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün internetteki parsel sorgu sistemini de kullanabilirsiniz. Bunun için https://parselsorgu.tkgm.gov.tr/ adresini kullanabilirsiniz.
İmarlı Arsa Gerçekten İmarlı mı?
Alacağınız arsada belki de ilk olarak araştırdığınız konu arsanın imarlı olup olmadığıdır. Yani arsanız yapılaşmaya açık mı, değil mi? Eğer değilse arsanız üzerinde bir çivi bile çakamazsınız. Arsa, imar planı çıkmış ve üzerine ev yapma izni olan toprak parçasıdır. Emlak Vergisi Kanunu’nda ‘Belediye sınırları içinde belediyece parsellenmiş arazi arsa sayılır.’ denmiştir. Arsanın tapu senedine baktığınızda imar izninin olup olmadığını görebilirsiniz. Tapuda ‘arsa’ yazıyorsa imarlı arsa, ‘tarla’ yazıyorsa imarsız ya da güncel tapusu alınmamış demektir.
Belediyelerden ‘imar durum belgesi’ talep edip, arsanın ne kadarlık kısmına bina inşa edilebileceği, binanın kaç katlı olabileceği, arsa üzerinde ne tür yapı inşa edilebileceğini öğrenebilirsiniz.
Satılık Arsa Yapılaşmaya Açık mı?
Bir arsanın üzerine inşaat yapılabilmesi için bazı şartlar gerekir. Hastane, yeşil alan, dini tesis, park vb. olarak ayrılmış arazilere inşaat yapılamaz. İnşaat yapabilmek için arsanın imar planına göre konut, sanayi, ticaret ve turizm bölgelerinden birinde olması gerekir.
Terk Yapılmış mı?
Arsaların bir kısmı, kamu yararı gözetilerek bırakılabilir. İmar planı çerçevesinde yeşil alan, park, oyun alanı gibi tesislerin kurulumu için kamu yararına bırakılmasına ‘yola terk’ ya da ‘kamuya terk’ denir. İmar Kanunu’na göre arazilerden yüzde 45’e kadar terk alınabilir. Bu nedenle, satın almayı planladığınız arsanın daha önce terki yapılmış mı ve yeniden terk edilmesi gereken bir alan var mı? diye mutlaka kontrolü yapılmalıdır.
Satılık Arsa Üzerinde İpotek, Haciz Var mı?
Bir diğer önemli konu, satın almayı düşündüğünüz arsanın üzerinde ipotek ya da haciz olup olmadığıdır. Gerekli araştırmaları yapıp, arsanın üzerinde herhangi bir şerh bulunup bulunmadığını kontrol edin. Bazı durumlarda geçmişte ipotek konulmuş ancak borç ödendiği halde tapu senedinden kaldırılmamış olabilir. Böyle bir durumda, bu işlemi arsayı satan kişi yapar.
Satılık Arsa Hisseli mi?
Arsalar birden fazla kişiye ait olabilir. Bu durum tapuda 1/10, 1/20 gibi hisse oranları ile ifade edilir. Alım satım işlemlerinde sorun teşkil eden bu durumda, arsanın hangi parçasının kime ait olduğu belli değildir. Diğer bir sıkıntı ise, maliklerden biri kendi hissesini satmak isterse, diğer hissedarlara sormak zorundadır. Buna şufa hakkı (Ön alım hakkı) denir. Şufa hakkı olduğunda, başka bir hissedar hisseyi, tapuda satış olarak gösterilen bedelden alabilir.
Sıkıntılı durumları nedeni ile hisseli arsalar hakkında önceden bilgi sahibi olunmalıdır. Malik bölümde tam veya 1/1 oranı yazıyorsa tapu müstakildir.
Arsa Üzerinde Kaçak Yapı Var mı?
Bina sizden önce yapılmış dahi olsa, arsa üzerinde ruhsatsız bir yapı varsa belediyenin keseceği cezayı ödemek zorunda olabilirsiniz.
Arsa Zemini Sağlam mı?
En önemli konulardan biri, arsanın bulunduğu zeminin nasıl olduğudur. Yatırımınızı yaparken bu konuya önem vermelisiniz. Heyelan bölgesine, dere kenarına yakın yerlerden alım yapmamanızda fayda vardır.
Satılık Arsanın Vergi Borcu Var mı?
Arsanın geçmiş yıllara ait emlak vergisi borcu bulunup bulunmadığını sorgulatmalısınız. Çünkü arsanın satıldığı yıl ve geçmiş yıllara ait ödenmemiş emlak vergisinden alıcı ve satıcı müteselsilen (birlikte) sorumludur.
