Arsa Payı Nedir? Arsa Payı Hesaplama Nasıl Yapılır?
Bir tapu düzenlenirken içerisinde paylar varsa bu özel yasaya göre dağıtımı yapılarak verilmelidir. Bunun yapılmasının sebebi ileri de sorun yaşanmasının önüne geçmekten başka bir şey değildir. Bu konuda arsa payı hesaplama işleminin en doğru şekilde yapılması önemlidir. Bu hesabın yapılması için önce arsa payını, sonra rayiç bedelinin ne olduğunu öğrenmeniz gerekiyor.
Daha sonra arsa payı hesaplama işlemini daha doğru ve mantıklı bir şekilde yapılmasını öğrenmeniz mümkün olacaktır.
Arsa Payı Nedir?
Arsa payı, bu terimi tanımlamak çok basittir. Bir bina içerisinde yer alan tüm bağımsız bölümlerin arsa içerisinde yer aldığı payı ifade etmek için kullanılan bir tabirdir. Bir apartman dairesi ve kömürlüğe sahip olan bir ev sahibinin arsa payı içerisinde alması gereken metrekare tapu üzerinde net bir şekilde gösterilmektedir.
Bu işlem genelde arsa üzerinde birden fazla hak sahibi olduğu durumlarda yapılmaktadır. Kat irtifakı ve mülkiyetini hesaplamadan arsa payını bölmek mümkün olmayacaktır. Arsa payı hesaplama işlemi yapılırken, o arsanın yer aldığı bölgede ki belediyeye giderek rayiç bedel almanız gerekiyor. Bu bedel üzerinden ve arsa metrekaresi üzerinden yapılacak olan değerlendirme ile insanlara pay verilmektedir.
Rayiç Bedel Nedir?
Rayiç bedel, arsa payı verilmesi için yapılacak hesaplamada önemli bir değere sahiptir. Kısaca tanımlamak gerekirse bir malın pazar değerini ifade etmek için kullanılan bir bedeldir. Bir malın satın alımında veya satılmasında o malın güncel piyasada ki değerini açıklamak için kullanılmaktadır. Bu sayede o malın değerinin altında satılmasına veya işlem görmesine engel olunmuş olur.
Rayiç Bedel Nasıl Hesaplanır?
Rayiç bedeli belirlemek için öncelikle nasıl hesaplama yapılması gerektiği bilinmelidir. Bunun için o mülkün etrafında yer alan üç farklı evin fiyatlarına ve metrekarelerine bakmak gerekiyor. Bunlar biliniyorsa öncelikle konutların fiyatları toplanır ardından metrekareler toplanarak toplam değerler bulunuyor. Bunun ardından toplam fiyat, toplam metrekareye bölünerek bir sonuç elde edilir.
Bu değerin ardından hesaplanacak olan mülkün metrekaresi ile çıkan sonuç çarpılır. Bu sayede o mülkün rayiç bedeli belirlenmiş olur. Bu bedel ile bazen belediye tarafından belirlenen bedeller aynı olmayabiliyor. Rayiç bedel hesaplanırken yukarıda ki detayların yanında ayrıca evin manzarası, deprem bölgesi olup olmadığı, toplu taşıma, otopark gibi birçok faktörde buna dahil edilmektedir.
Arsa Payı Yanlış Belirlenirse Ne Olur?
Arsa payı hesaplamadan önce bilinmesi gerekenlerden birisi arsa payı yanlış hesaplanırsa ne olacağıdır. Yapılan yanlıştan dönmek için malik veya maliklerin hepsi Kat Mülkiyeti Kanunu’nda yer alan 3 ve 4’üncü maddelere göre düzeltme davası açma hakkına sahiptir. Bunun ardından gerekli inceleme yapılmakta ve ardından arsa payı tekrar hesaplanarak tapular verilmektedir.
Arsa Payı Bağımsız Olarak Devredilir mi?
Arsa payı bağımsız olarak devredilebilir mi merak edilen noktalardan birisidir. Ortak mülkiyet içerisinde yer alan paylar, kat mülkiyetinin ayrı tutulamaz veya bağımsız olarak devir işlemi yapılamaz. Miras veya satış ile kat mülkiyeti başka birisine geçerse buna bağlı olan arsa payı da kat mülkiyeti ile birlikte geçmektedir.
Arsa Payı Neye Göre Yapılır?
Arsa payının temel unsuru bağımsız bir bölümün ana taşınmaz içerisinde ki oranıdır. Değer hesaplaması bazen metrekareye göre yapılsa da genelde bağımsız bölümün piyasa şartlarına göre alım ve satım değerlerine göre de yapılmaktadır. Belediyeler içerisinde yer alan Emlak Değeri Takdir Komisyonu bu konuda geçerli olan merci olarak kabul edilir.
Arsa Payı Nasıl Hesaplanır?
Arsa payı, bir mülkün kat mülkiyeti hazırlanırken oran olarak hesaplanması işlemine verilen isimdir. Genelde bu hesaplama 20/500 olarak yapılmaktadır. Tapu Sicil Müdürlüğü tarafından belirlenen prosedürlere göre hesaplama işlemi yapılmaktadır.
Tapu üzerinde belirtilen metrekare alanı arsa payına bölünmektedir. Bu işlem sonrasında elde edilen sayı kişisin pay değeri ile çarpılması ile arsa payı ortaya çıkmış olur. Bu işlem bittiğinde elde edilen arsa payı, o kişiye ait olan hisse payının metrekare cinsinden ortaya konulmasını ifade etmektedir.
Arsa Payı Hesaplama Örneği:
Arsa payı hesaplamasını ve mantığını daha iyi anlamak için bir örnek ile göstermekte fayda var. Toplam alanı 10 bin metrekare olan bir arsa için hesaplama kişiye ait olan değeri bulmak için 20/500 ile işlem yapılır. (10000/500)*20 şeklinde işlem yapılır. Bu işlem sonunda 400 metrekare alan çıkmaktadır. Bu sayı o kişinin hisse payını ifade etmeye denk gelmektedir.
